Rust, ruimte en prachtige landschappen om in te wandelen: dat biedt Midden-Limburg. Wie zin heeft om een paar dagen weg te gaan in eigen land, zit hier helemaal goed. Geniet van de landelijke sfeer, laat je verwennen in een knusse chambre d’hotes en voel je na een weekend alsof je een hele vakantie achter de rug hebt!
Het bijzondere wandelgebied Midden-Limburg
Het gebied rondom de Limburgse dorpen Beesel en Reuver is ontstaan door het krachtenspel van wind en water. Miljoenen jaren geleden legde de Oer-Rijn hier dikke lagen zand, klei en grind neer. De Maas was toen slechts een zijrivier van deze Oer-Rijn. Dat veranderde echter toen de bodem van de Ardennen en Zuid-Limburg steeg en de Rijn haar loop moest verleggen. De Maas sleet vervolgens door wisselende stroomsterktes een breed dal uit, met een vlechtend patroon van stroomgeulen en rivierterrassen. Het resultaat is een uniek landschapstype in Nederland, waarbij je de terrassen nog goed kan zien. Het laagterras is het huidige winterbed van de Maas, op het middenterras liggen nu de dorpen Reuver en Beesel en het hoogterras ligt op de grens met Duitsland, dat zichtbaar hoger is dan de rest van het landschap. Het is een afwisselend stukje natuur in Midden-Limburg waar je perfect kan wandelen.
Wandelen met de knooppunten in Midden-Limburg
Dit gebied beschikt over een goed knooppuntennetwerk dat wandelen heel simpel maakt. Met de wandelknooppunten-kaart, die verkrijgbaar is bij de VVV’s, of de online wandelroute-planner van Midden-Limburg kan je heel eenvoudig je eigen route samenstellen. Wie het makkelijk wil maken, kan ook een van de bestaande routes lopen. De mooiste routes om te wandelen in Midden-Limburg verklap ik je hieronder. Bij elke route staan ook de knooppunten vermeld.
Tussen Mortel, Maas en Swalmdal
Zeg je Limburg, zeg je Maas. De rivier stroomt in bijna 200 kilometer door Nederland en daarvan een groot deel door Limburg. De rivier heeft een altijd grote invloed gehad op de vorming van het landschap. Dat zul je tijdens deze wandeling te zien krijgen.
Tussen Maas, Mortel en Swalm in het kort
- Lengte: 8,5 kilometer
- Knooppunten: 1 – 20 – 51 – 50 – 52 – 75 – 67 – 93 – 92 – 90 – 65 – 94 – 66 – 60 – 61 – 62 – 27 – 1
- Bekijk hier de route op een kaart met knooppunten of bestel de brochure via VVV Midden-Limburg
Langs de Maas naar De Grauwe Beer
De wandeling start op de markt van Beesel. Wie voor de wandeling nog een hapje wil eten, kan dat bij Mert 5 doen (sinds 5 oktober: takeaway lunch tussen 11 en 14 uur). Daarna wandel je door Ouddorp, het historische gedeelte van Beesel, meteen richting de Maas.
Je vervolgt de wandeling langs de Maas. Al van een paar honderd meter afstand is De Grauwe Beer te zien. Deze molen stond vroeger in de Zaanstreek en werd gebruikt om hout te zagen. Aan het einde van de 19e eeuw was ‘ie vanwege de komst van de stoommachines niet meer nodig en de nieuwe eigenaar verplaatste de molen naar Beesel om meel te malen. Dat gebeurt vandaag de dag nog steeds! Het meel kan je ter plekke kopen en de molenaars vertellen je graag alles over het ingenieuze bouwwerk.
Wandelen door de verschillende landschappen van Midden-Limburg
Vervolgens duik je het natuurgebied de Rijkelse Bemden in. Dit is in de afgelopen 200 jaar ontstaan doordat de Maas in de bocht grond afzette. In de wei staan koeien te grazen, die nieuwsgierig zullen opkijken als je door ‘hun’ weiland wandelt. Houd ten alle tijden minimaal 25 meter afstand van hun.
Via de rand van het plaatsje Rijkel kom je bij de Donderberg, het zuidelijkste stuifduin bij de Maas. Dit landschap is 12.000 jaar geleden ontstaan toen het ijs smolt en de wind vrij spel kreeg om duinen te vormen. Die duinen zijn nu begroeid met gemengd bos. Hier mondt de rivier de Swalm, een van de weinige nog oorspronkelijke meanderende riviertjes van Nederland, uit in de dode Maasarm. Een bijzonder stukje natuur!
Je wandelt verder door het Swalmdal in Midden-Limburg en hebt een aantal keer mooie vergezichten. Vervolgens loop je door een landbouwgebied met oude boerderijen weer richting Beesel. Deels over een verharde weg loop je naar Rijkel. Hier staat het oude bakhuisje, dat bij bijzondere gelegenheden nog gebruikt wordt. Ten slotte gaat de wandeling over de scheidslijn tussen bos en akkerland tot je bij de Mortel, een voormalige leemkuil, aankomt. Nog een paar honderd meter en je staat weer op de markt van Beesel.
Een kunstroute door Beesel
Wie goed kijkt, zal in Beesel overal kunst ontdekken: keramiek, sculpturen, gevelstenen, schilderingen. Met een korte wandeling door het centrum zul je van alles ontdekken!
De kunstroute door Beesel in het kort
- Lengte: 4 kilometer
- Download hier de flyer met route en informatie over de kunst in Beesel via de website van de Stichting Beesels Keramisch Erfgoed.
Kunst met en zonder draken
Een aanzienlijk deel van de kunst in Beesel heeft iets met draken te maken. Beesel wordt ook wel het drakendorp genoemd. Elke zeven jaar vindt het Drakensteken plaats, een openluchtspel dat gebaseerd is op de legende van Joris en de draak. Het hele dorp staat dan in het teken van de Middeleeuwen en draken. En ook de rest van de tijd zie je in Beesel van alles dat met draken te maken heeft: gevelstenen, een beschilderde electriciteitskast, en op het marktplein ligt zelfs een 19 meter lange drakenstaart.
Maar er is nog een andere vorm van kunst in Beesel te vinden. Al voor de Tweede Wereldoorlog werd in Beesel keramische kunst gemaakt. Daaronder vallen monumentale kunstwerken zoals reliëfbeelden, maar ook sierkunstwerken voor bijvoorbeeld scholen. Met het Keramisch Ommetje Beesel kom je langs al deze keramische kunst in het centrum en net erbuiten. Informatie over de kunstwerken staat in de flyer die bij de wandeling hoort. Die kan je zowel via bovengenoemde link downloaden of bestellen bij VVV Midden-Limburg.
De Walsbergroute tussen Beesel en Reuver
Op de Walsbergroute zul je niet alleen mooie natuur zien, maar ook prachtige dorpsgezichten. Ga je deze route wandelen, maak je ook kennis met de cultuurhistorie van Midden-Limburg.
De Walsbergroute in het kort
- Lengte: 5,8 kilometer
- Knooppunten: 9 – 22 – 23 – 24 – 72 – 79 – 35 – 70 – 75 – 73 – 78 – 77 – 9
- Bekijk hier de route op een kaart met knooppunten of bestel de brochure via VVV Midden-Limburg
Door landelijk gebied en langs de Maas
De route start officieel bij de pont naar Kessel, maar je kan ook prima in Beesel starten, zoals ik dat deed. Je loopt dan eerst een stuk door de weilanden. Aan je rechterhand staan appel- en kersenboomgaarden. In het voorjaar staan die bomen prachtig in bloei, maar ook in de koudere maanden zien de oude fruitbomen er indrukwekkend uit. Vervolgens loop je een stuk langs de Tasbeek, een kwelderwater dat zich een weg naar de Maas zoekt. En dan zie je daar in de verte opeens twee markante gebouwen: Kasteel de Keverberg en Villa ‘De Oeverberg’ in Kessel, aan de overkant van de Maas. Als je tijd en zin hebt, zou je de pont naar de overkant kunnen nemen om de historische gebouwen van dichtbij te bekijken. Wist je dat hier al sinds 1364 een veerboot vaart?
Daarna ga je weer het binnenland in, langs de voormalige boerderij De Spieker. Vroeger bestond dit boerderijcomplex uit twee omgrachte terreinen, die de inwoners van Kessel rond 1640 als vluchtschans gebruikten. Helaas werd de boerderij, ondanks dat het een rijksmonument is, gesloopt in de jaren 30. Alleen de wit geschilderde schuur bleef behouden. Tegenover de boerderij staat Maasdalhoeve De Kamp. Dit is een van de oudste boerenhoeve van Beesel. Hij werd voor het eerst in 1358 vermeld en behoorde toen waarschijnlijk tot de goederen van de graven van Kessel. Tegenwoordig is het een woonhuis. Je loopt langs de Lommerbergen en dan weer in zuidelijke richting over de Leemkuilenweg naar Beesel. De weg dankt zijn naam aan het steken van leem, dat als brandstof voor de veldovens gebruikt werd.
Tip: wie een klein beetje van de wandelroute afgaat, komt langs de galerij en beeldentuin van Rik van Rijswick. Hier staat op dit moment onder meer de indrukwekkende sculptuur de Aardegodin.
De Drie bekenroute in Reuver
Deze route ten noorden van het dorp Reuver voert door de beekdalen van de Reuverbeek, de Schelkensbeek en de Gaesbeek. Deze terrasbeken doorsnijden de door de Maas gevormde midden- en laagterras.
De Drie bekenroute in het kort
- Lengte: 7 kilometer
- Knooppunten: 61 – 60 – 62 – 66 – 13 – 14 – 65 – 64 – 70 – 90 – 91 – 92 – 65 – 70 – 64 – 66 – 62 – 61
- Bekijk hier de route op een kaart met knooppunten of bestel de brochure via VVV Midden-Limburg
Behalve mooie landschappen ook cultuurhistorie
Waar je bij de andere wandelingen vooral vlak loopt, kenmerkt het landschap van deze wandeling zich juist door hoogteverschillen. De drie beken hebben diepe dalen uitgesleten in de stuifduinen langs de oostoever van de Maas. Het is zeker de moeite waard die hoogtemeters te maken want het landschap op deze wandeling is erg mooi: je wandelt door loofbossen met idyllische beekjes.
Een cultuur-historisch hoogtepunt op deze wandeling is Ronckenstein. Tegenwoordig bestaat deze buurtschap uit vijf gebouwen die alle dateren uit het laatste kwart van de 18e eeuw. Niet voor niets is het uitgeroepen tot beschermd dorpsgezicht – je hebt hier het gevoel dat je een stap terug in de tijd doet. De vakwerkwoning deed vroeger dienst als watermolen. Hij werd gebouwd door de eigenaar van kasteel Nieuwenbroek in Beesel en iedereen die belasting moest betalen, moest ook malen op deze molen. Aan de overzijde van de watermolen staan een aantal goed bewaarde karakteristieke boerderijen.
Nog niet uitgewandeld? Meer tips voor wandelingen vind je op de website van VVV Midden-Limburg.
Lekker uitrusten bij Chambre d’hotes Bio-Beesel
Een goede uitvalsbasis voor een weekendje wandelen in Midden-Limburg is het drakendorp Beesel. Wil je tussen het wandelen door lekker ontspannen? Dan kan je prima terecht bij Chambre d’hotes Bio-Beesel. Deze kleinschalige chambre d’hotes wordt gerund door Leon van Neer en zijn vrouw. Bijzonder aan deze accommodatie is dat de gastheer en -vrouw ’s avonds een heerlijke, verse maaltijd, zoveel mogelijk bereid met biologische en seizoensgebonden ingrediënten, op tafel toveren. Kies een, twee of drie gangen en schuif gezellig aan de lange tafel aan. Ook het ontbijt wordt in de woonkamer geserveerd. Niet te missen: het zelfgebakken brood! Wie nog iets lekkers voor thuis wil meenemen, vraagt Leon om een doosje van zijn zelfgemaakte bonbons: de Drake Knotsen. Deze heerlijke chocoladetruffels zijn gevuld met pruimen uit de tuin van zijn broer. Mmm!
Tip: Wil je deze herfst of winter nog een paar dagen in de prachtige Limburgse natuur doorbrengen? Bekijk dan de speciale winterarrangementen in Limburg.
Meer wandeltips voor Nederland
- Een van mijn favoriete wandelgebieden is Nationaal Park Zuid-Kennemerland tussen Zandvoort en IJmuiden. Hier kan je bijvoorbeeld een prachtige wandeling tussen ’t Wed en de Oosterplas maken.
- Ook in in het zuiden van Limburg kan je mooi wandelen. Yvonne van de reisblog Yvonne reist verder maakte de Trage Tocht Gulpen en vond dit een van de mooiste wandelingen in Zuid-Limburg.
- Een onwijs bijzondere wandelervaring is wadlopen naar Schiermonnikoog. Het is zo gaaf om over de zeebodem naar een eiland te kunnen lopen!
- In Noord-Limburg, op de grens met Duitsland, bevindt zich het Smokkelpad in Velden. Marko van de blog Bestemming Buitenlucht schreef er een mooi artikel over.
- Wist je dat we in Nederland zelfs een woestijn hebben? Oké, goed, het is natuurlijk niet de Sahara, maar de Soester Duinen zijn zeker een bijzonder wandelgebied.
– Disclaimer: voor het wandelweekend in Midden-Limburg werd ik uitgenodigd door Limburg Marketing. Het enthousiasme dat je leest, is 100% dat van mij.-