Een kasteel uit de 19e eeuw, een barones met creatieve ideeën, 13 hectare grond: dé ingrediënten voor een spannend sprookje! Op Schloss Ippenburg is dit sprookje realiteit. Dit kasteel in de bosrijke omgeving van Bad Essen, een uur rijden vanaf de Nederlandse grens, wordt bewoond door baron en barones Von dem Bussche. Een aantal keer per jaar organiseren zij een tuinfestival in de kasteeltuin, waardoor je een kijkje kan nemen achter de imposante poorten die normaal voor publiek gesloten blijven. Ik ben uitgenodigd om alvast een bezoek aan de tuin te brengen en wandel op een zonnige middag met de barones rond het kasteel.
De tuinen van Schloss Ippenburg
Toen Viktoria von dem Bussche aan het einde van de jaren 80 trouwde met baron Philipp von dem Bussche, trok ze bij haar schoonfamilie in het kasteel in. “Hoewel we alle ruimte hadden, had ik niet zoveel te zeggen over de inrichting. Ik ben een creatief mens, een Augenmensch, ik wilde iets doen. Dus ging ik de tuin in,” vertelt de barones terwijl we met de laatste avondzon door de rozentuin lopen. Zo gezegd, zo gedaan. Het duurde een paar jaren voordat de tuin echt mooi werd en Viktoria von dem Bussche vergelijkt tuinieren dan ook met tekenen of koken: hoe meer je het doet, hoe beter het gaat en uiteindelijk ontstaat er iets moois. Het resultaat van jaren hard werken mag er zijn: er is een niet-romantisch rosarium, een boseiland, een tuin met citrusbomen, een wildernistuin, twee zwembaden, de grootste keukentuin van Duitsland en nog veel meer…
Alles is eetbaar in de keukentuin
De lievelingsplek van Viktoria von dem Bussche is de keukentuin. Terwijl we tussen de perkjes met rucola, munt, paarse wortelen en koriander lopen, trekt de barones van alles uit de grond. Ze geeft me Aziatische sla om te proeven en besluit spontaan nog wat meer mee te nemen om later op de avond een salade te maken. Van een schattig citrusboompje plukt ze kleine oranje vruchten. “Wees moedig en eet ze met schil en al. Het is de moeite waard,” zegt ze me. Een zoet-zure explosie volgt. De barones verklapt het geheim: “Dit is een kumquat, een van mijn lievelingsvruchten. Als ik even niet zoveel energie heb, eet ik er eentje en kan ik er weer tegenaan.” Ze snijdt nog snel een paar groene asperges uit de grond omdat ze graag wil dat ik die vanavond proef. Ze knabbelt er zelf alvast een op en zegt lachend: “Ik ben soms net een konijn hoor!”
Een wildernis met kunst
Nog net voordat ze zon ondergaat, lopen we langs de achterkant van het kasteel naar de ‘Wildnis’. In 2017 wilde Viktoria von dem Bussche hier eigenlijk een strakke tuin van maken. Toen ze met notitieblok en potlood in de aanslag stond om plannen te maken, hoorde ze het bijna oorverdovende lawaai van vogels en insecten. “Een landschapstuin maken, dat kan gewoon echt niet, dacht ik. En dus besloot ik me aan de wildernis te wagen,” vertelt de barones. Hier is het nu een paradijs voor vogels en insecten. Von dem Bussche wijst op een rij insectenhotels. “Inmiddels is het hier een insectenresort aan het worden,” lacht ze. Volgens haar begrijpen niet alle bezoekers dat deze wildernistuin belangrijk voor de natuur is. “Sommige zeggen zelfs dat ik de tuin verwaarloos. Door hier kunst neer te zetten, wil ik mensen een aanknopingspunt geven dit stuk tuin ook te waarderen. Kunst als brug, zeg maar.” Met die woorden sluit ze de wandeling door de tuin af en lopen we vlak voor het donker wordt terug naar Schloss Ippenburg.
Microavonturen op Sloß Ippenburg
Eenmaal op mijn kamer (met uitzicht op de tuin!) gekomen, kijk in de spiegel en zie mijn haar alle kant op staan. Als ik de warboel in orde probeer te brengen, ruik ik een mix van koriander, aarde en citrus aan mijn handen. Ik voel de zon in mijn gezicht. Boven alles voel ik me heel erg tevreden en springlevend. Een paar uur op Schloss Ippenburg is alsof je een paar dagen op reis bent geweest. “Dit is precies wat we willen met bereiken met het festival. Je kan mensen tegenwoordig moeilijker verrassen of verbazen. Ze hebben alles al eens gezien. Met het festival gaan we de uitdaging aan,” vertelt barones Von dem Bussche. Ondertussen haalt ze de lasagne met superverse spinazie uit de oven, ze kijkt tevreden. “Niet slecht voor de eerste lasagne van mijn leven,” zegt ze met een glimlach.
Zomerfestival op Schloss Ippenburg
Viktoria von dem Bussche was de eerste die in Duitsland een tuinfestival organiseerde. Een van haar inspiratiebronnen was de Home and Garden Fair van Slot Beeckestijn in Velsen-Zuid. En laat dat nou precies een plek zijn waar ik als kind veel ben geweest! “Ja, die Hollanders kunnen dat wel, zo’n festival organiseren, maar in Duitsland was er nog niks vergelijkbaars. En dus organiseerde ik het zelf,” zegt Von dem Bussche en haar ogen sprankelen achter haar ronde brilletje. In 1998 vond het eerste grote festival plaats, waar zó veel mensen op afkwamen, dat ze het alleen konden redden doordat Herr von dem Bussche spontaan een busshuttle organiseerde. Het zomerfestival in de tuin van Schloss Ippenburg heeft zich in de loop der jaren sterk ontwikkeld en blijft elk jaar verrassen. Dit jaar is het thema ‘My home is my castle’. “We gaan een beetje terug naar de dromen uit onze kindertijd: buiten slapen, vliegende tenten, hangmatten, tiny houses. Daarnaast worden er verschillende hutjes gebouwd waar je even kan uitrusten en we organiseren een barbecue-wedstrijd.” Ze laat me een foto van een sauna in een vat zien, die in de kasteeltuin komt te staan. “Ha, je zult het hier niet meer herkennen als je in juni terugkomt,” zegt de barones. Ik kan niet wachten tot het zo ver is…
-Disclaimer: Ik bezocht Schloss Ippenburg op uitnodiging van Bad Essen Tourist-Information en Schloss Ippenburg. Het enthousiasme dat je leest, is 100% dat van mij.-